Η Νέλη Βυζαντιάδου, ψυχολόγος – ψυχοθεραπέυτρια, μίλησε στο Yellow Radio 92.8 και στην εκπομπή «Yellow News»
Αναλυτικά όσα είπε στους Χρήστο Γκάλη και Δημήτρη Οσσανλή
Για το γεγονός ότι δικαιολογείται ο φόβος:
Πρόκειται για μια κατάσταση πρωτόγνωρη, οτιδήποτε άγνωστο, κάτι που απειλεί την σωματική μας υγεία είναι πάρα πολύ φυσιολογικό να πυροδοτεί μέσα μας και άγχος και φόβο και απογοήτευση και πολλά αρνητικά συναισθήματα. Σε ένα βάθος χρόνου αυτό που ουσιαστικά προσπαθεί ο καθένας μας να διαχειριστεί είναι το άγχος του αν θα τα καταφέρουμε και το άγχος του θανάτου κάτι το το οποίο όσο πιο μεγάλος είναι κανείς ή ανήκει στις ευπαθείς ομάδες σίγουρα ξυπνάει περισσότερο.
Το άγχος από τον φόβο, θα ήθελα να το διαφοροποιήσουμε. Στον φόβο έχουμε πάντα ένα πολύ συγκεκριμένο αντικείμενο, δηλαδή φοβάμαι μήπως συμβεί κάτι ενώ στο άγχος οι σκέψεις μου είναι πιο διάχυτες και γι΄ αυτό λέμε ότι όσο πιο πολύ αγχώνεται κανείς τόσο πιο δύσκολα μπορεί να αντιμετωπίσει οτιδήποτε έχει μπροστά του για να πρέπει να διαχειριστεί.
Για το ότι αυτοί που αγχώνονται και φοβούνται περισσότερο παρασέρνουν και τους άλλους
Αυτό που συμβαίνει αγγίζει πλέον τα όρια του πανικού. Δηλαδή έχει φύγει κανείς από το φόβο, έχει μπει σε πανικό και όταν είμαστε σε πανικό κάνουμε σπασμοδικές και συνήθως περιττές και άσκοπες κινήσεις. Κυκλοφορεί και στα social σαν αστέιο, το τι θα κάνει κανείς το τόσο χαρτί υγείας που έχει πάρει όταν ουσιαστικά απειλείται από ένα μικρόβιο, που ναι μεν το χαρτί είναι ένα πρώτο είδος ανάγκης, που το έχουμε στο νου μας πως άμα λειψει στην καθημερινότητα μας τι θα γίνει αλλά από την άλλη όλοι στις ειδήσεις μας διαβεβαιώνουν ότι δεν έχει φτάσει η χώρα μας σε καμία περίπτωση στην κατάσταση εκείνη που θα λείπουν τα είδη πρώτης ανάγκης και δεύτερης και τρίτης.
Το κακό είναι ότι αν έχουμε στο περίγυρο μας είτε συγγενή είτε φίλο είτε συνεργάτη, έναν άνθρωπο που λειτουργεί έτσι σπασμωδικά είναι πολύ εύκολο να «γλιστρήσουμε» κι εμείς και να «πέσουμε« στην παγίδα γιατί φοβόμαστε ότι αν δεν κάνουμε αυτό που κάνει ο διπλανός μας μπορεί αύριο μεθαύριο να νιώσουμε ενοχές για το ότι δεν ήμασταν προνοητικοί, αυτό είναι κάτι που δεν βοηθάει.
Πώς μπορούμε να νικήσουμε το άγχος και τον φόβο;
Είναι ένας περιορισμός και το κακό είναι ότι όταν βρισκόμαστε σε ένα καθεστώς περιορισμού εκεί είναι που αισθανόμαστε και ότι χάνουμε τον έλεγχο και ότι χάνουμε το νόημα της ζωής και της καθημερινότητας. Αυτό λοιπόν δεν το θέλουμε.
Το πρώτο πράγμα που θα προσκαλούσα τον άνθρωπο απέναντι μου θα ήταν να διαχωρίσει αυτά που μπορέι να ελέγξει και άρα μπορέι να προβλέψει ή να αποτρέψει από εκείνα που δεν μπορέι να ελέγξει ο ίδιος. Δεν έχει νόημα να ανησυχώ γι αυτά που δεν μπορώ να ελέγξω έχει νόημα να επικεντρωθώ και να ανησυχώ φυσιολογικά γι’αυτά που ελέγχω, γι’ αυτά που παιρνούν από το χέρι μου και επομένως να οργανωθω. Το δεύτερο βήμ θα είναι πως να οργανωθώ, πως να πάρω τα μέτρα προστασίας για μένα και για τους δικούς μου ανθρώπους, τι αλλάζει στην καθημερινότητα μου. Υπάρχουν επαγγέλματα που υποχρεωτικά ή από επιλογή έχουν περιοριστέι στο σπίτι αλλά μπορώ να συνεχίσω να είμαι παραγωγικός και δημιουργικός.
Υπάρχει ένας όρος στην ψυχολογία που ονομάζεται «θετική αναπλεσίωση». Θετική αναπλεσίωση» δεν είναι τίποτα άλλο από την ικανότητα που έχει ο άνθρωπος να βρίσκει το θετικό ακόμα και στην δυσκολία. Όσοι έχουν αυ΄το το πλεονέκτημα τα πάνε πολύ καλά διότι σε αυτό τον χρόνο που τους έχει δοθεί από το πουθενά καταφέρνουν να ασχοληθούν με πράγματα που όλο τον υπόλοιπο χρόνο γκρινιάζουν ότι δεν μπορούν να προλάβουν.
Για τις ευπαθείς ομάδες
Πρώτα απ’ όλα θέλω να πω ότι η επικοινωνία αυτές τις μέρες είναι πιο επιβεβλημένη από ποτέ. Αν για παράδειγμα έχω τους ηλιωμένους γονείς μου στο χωριό ή σε άλλη πόλη ή σε άλλη περιοχή εάν μιλούσα μαζί μια ώρα κάθε φορά, αυτή η φορά καλό θα ήταν να γίνουν δύο και τρεις φορές την ημέρα για να έχουν έμπρακτα την απόδειξη και την αίσθηση του ότι τους σκεφτόμαστε και νοιαζόμαστε γι’αυτούς. Ένα πράγμα που πρέπει να έχουμε στο νου μας είναι τα πρακτικά ( τα ψώνια, τα φάρμακα τους, οι πληρωμές κάποιων λογαριασμών). Άρα να αναλάβουμε ότι μπορούμε για να τους ξεκουράσουμε και άκουγα από μια θεραπευόμενη μου κάτι πολύ ωραίο που κάνει με τους γονείς που είναι: πηγαίνει δυο φορές την εβδομάδα τους βλέπει αφήνει τα ψώνια έξω από το σπίτι και τους χαιρετάει χωρίς να μπει στο σπίτι γιατί η ίδια συνεχίζει να εργαζεται και να εκτίθεται σε έναν μικρό ή μεγάλο κίνδυνο αλλά κρατάει την επαφή με τους γονείς της χωρίς να έχει περιοριστεί. Είναι σημαντικό να εξηγούμε στους ηλικιωμένους πόσο σημαντικό είναι να παραμείνουν στο σπίτι και να προσέξουν τον εαυτό τους, αντί να το βλέπουν σαν την ευκαιρία να δουν τα εγγόνια τους ή να κάνουν τις βόλτες τους
Συμβουλές ή τρικ μείωσης φόβου και άγχους
Ένα πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνουμε όλοι είναι μια ρεαλιστική εκτίμηση της κατάστασης και του κινδύνου και να σκεφτούμε «εγώ έχω πραγματικά λόγο να ανησυχώ για μένα τόσο πολύ;. Αν δούμε τα ποσοστά, τα ποσοστά λένε ότι το 80-85% των ανθρώπων που έχουν προσβληθεί παγκοσμίως και έχουν νοσήσει είτε ήταν συμπτωματικοί είτε με συμπτώματα όχι απλώς επέζησαν αλλά το ξεπέρασαν, έχουν αναρρώσει και δνε έχουν κανένα πρόβλημα. Άρα μια πρώτη θετική σκέψη που μπορώ να κάνω είναι ότι δεν συντρέχει ηλικιακός ή κάποιος πολύ ειδικός παράγοντας υγείας, δεν έχω λόγο να ανησυχώ. Έχω λόγο να είμαι υπεύθυνος όχις όμως τρομοκρατημένος.
Ένα δεύτερο πράγμα που μπορώ να κάνω είναι να σκεφτώ προηγούμενες εμπειρίες της ζωής μου που είχα είτε με θέματα υγείας είτε με δύσκολες καταστάσεις, τι εργαλεία χρησιμοποίησα τότε για τις διαχειριστώ με επιτυχία. Συνήθως ο καθένας μας αν κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν του φέρνει στο μυαλό του μια κατάσταση που τότε του φαινόταν πολύ δύσκολη και στην πορεία μπόρεσε να βγει από αυτήν.
Και μια τρίτη συμβουλή που θα έδινα είναι να βάλουμε τουλάχιστον μια δράση στην ημέρα μας η οποία θα μας γεμίζε με χαρά όποια κι αν είναι αυτή.
Συμβουλή για την διατροφή
Αυτό που πρέπει να αποφύγουμε είναι το συναισθηματικό φαγητό. Το συναισθηματικό φαγητό είναι μπουκώνω οποιοδήποτε αρνητικό συναίσθημα με τροφές ακατάλληλες και κυρίως ζάχαρης. Όταν πηγαίνει το μυαλό μας στην στεναγχώρια ή στον θυμό ή στο άγχος η πρώτη μας σκέψη είναι η ζάχαρη, η οποία πέρα από εθιστική είναι και μια ουσία που βραχυπρόθεσμα με ανακουφίζει αλλά μακροπρόθεσμα δεν μου κάνει καλό ούτε σωματικάγιατί πέφτει η ενέργεια μου ούτε ψυχικά.
Εγώ θα έλεγα να συνεχίσει κανείς την διατροφή του και πόσο μάλλον αν κάνει κάποια υγιεινή διατροφή έτσι όπως την έκανε προ καραντίνας και προ κοροναϊού, να ενυδατωνόμαστε πάρα πολύ καλά και να σκεφτόμαστε πως επειδή πολλοί από εμάς έχουμε περιορίσει και την κίνηση, οφείλουμε να προσέξουμε την διατροφή μας αντισταθμιστικά σε αυτά που έχουμε περιορίσει.
Για όσους είναι «εθισμένοι» με το γήπεδο και τους αγώνες
Είναι για όλους τους οπαδούς όλων των αθλημάτωνμια απώλεια Η πρώτη πρακτική συμβουλή είναι να ξαναδείτε σε βίντεο στιγμιότυπα, αγώνες, φάσεις που μου κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον και την επαφή μου με το άθλημα και από εκεί και πέρα κάνω υπομονή. Ξανά θυμίζω τον πρώτο βασικό κανόνα: αυτά που δεν μπορώ να ελέγξω και το ότι δεν διεξάγονται αγώνες έιναι πέρα από τον έλεγχο μου θα πρέπει να τα υπομείνω και θα επανέλθουμε, εύχομαι σύντομα και ανώδυνα, και στα γήπεδα και σε όλα αυτά που μας γεμίζουν χαρά.
