Σε όλη την ταινία, υπάρχει η αίσθηση ότι το να νοιάζεσαι ο ένας για τον άλλον είναι αντίθετη δύναμη για τον κυνισμό, και όσο νοιάζεσαι ο ένας για τον άλλον, τότε έχεις δυνάμεις και έχεις κάποια δύναμη στη ζωή.
Το “Fallen Leaves” (Πεσμένα Φύλλα), η τελευταία ταινία του Φινλανδού Aki Kaurismaki, είναι μια γοητευτική καθημερινή ιστορία που ακολουθεί δύο μοναχικές ψυχές που βρίσκουν η μία την άλλη στην κρύα και σκοτεινή νύχτα του Ελσίνκι. Η ταινία είναι η τέταρτη Extra Bonus ταινία της “Τριλογίας του Προλεταριάτου” που συμπληρώνει το Shadows in Paradise του 1986, την Ariel του 1988 και το Match Factory Girl του 1990.
Οι ταινίες του Φινλανδού σκηνοθέτη κατατάσσονται ως τα πιο μελαγχολικά πράγματα στον κόσμο. Και το τελευταίο του, “Fallen Leaves”, δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα θέματα σε αυτό το τραγικό ειδύλλιο περιλαμβάνουν τον χρόνιο αλκοολισμό, την απώλεια εργασίας, την απομόνωση και την απόγνωση. Το Soundtrack περιλαμβάνει μπαλάντες για κακές καιρικές συνθήκες, απογοήτευση και νεκροταφεία.
Mια συγκινητική ιστορία αγάπης, ελπίδας, αμοιβαίου σεβασμού και αλληλεγγύης, που πηγάζει από τον τρυφερό και αντισυμβατικό κόσμο του διάσημου κινηματογραφικού ανθρωπιστή. Ένα βράδυ στο Ελσίνκι, δύο μοναχικά άτομα διασταυρώνονται ειλικρινά και ανακαλύπτουν τη μαγεία του να είναι «μαζί», ενώ επιδιώκουν την πρώτη, απόλυτη και μοναδική τους αγάπη. Mας υπενθυμίζει την αξία της ανθρωπιάς, της ενσυναίσθησης και της ομορφιάς της απλότητας.
Ο κινηματογράφος του Aki Kaurismaki, με τα αστικά νυχτερινά του τοπία και την «ασυνήθιστη» μουσική, το ιδιότυπο σκανδιναβικό χιούμορ, την απολαυστική αυτοκαταστροφή και τους ιδιόρρυθμους ήρωες που ψάχνουν αμήχανα την ανθρώπινη ζεστασιά και σύνδεση, χρησιμεύει ως το ιδανικό καταφύγιο όταν η σκληρή πραγματικότητα αισθάνεται ανυπέρβλητη.
Η Ansa (Alma Poysti), μια νεαρή γυναίκα που εργάζεται ταμίας σε σούπερ μάρκετ αλλά χάνει τη δουλειά της και ο Holappa (Jussi Vatanen), ένας μεσήλικας που εργάζεται ως φύλακας και ζει μονίμως μεθυσμένος είναι οι ήρωες της ταινίας. Συναντιούνται τυχαία σε μια στάση λεωφορείου και κουβεντιάζουν. Ανάμεσα σε κοινότοπες λέξεις αυτοί οι δυο ξένοι και διαφορετικοί μεταξύ τους σαν προσωπικότητες ανακαλύπτουν ότι έχουν κάτι κοινό: είναι και οι δύο απόλυτα μόνοι και απίστευτα απογοητευμένοι με τη ζωή τους. Έτσι αποφασίζουν να περάσουν τη νύχτα μαζί, αλλά εδώ το ύπουλο μάτι του σκηνοθέτη αρχίζει να κεντάει πραγματικά ένα σύμπαν, από τη μια μαγικό κι από την άλλη γεμάτο παρεξηγήσεις, ασυνεννοησία και απρόοπτα. Μοιράζονται λίγα λόγια, αλλά οι σιωπές είναι γεμάτες λαχτάρα. Η ευτυχία, όμως, κερδίζεται δύσκολα στις ταινίες του Kaurismaki και η μοίρα συνωμοτεί εναντίον τους. Ο Holappa παλεύει να δει ένα μέλλον πέρα από το ποτό του, η Ansa υιοθετεί ένα αδέσποτο σκυλί με απολογητική εμφάνιση.
Ίσως είναι η πρώτη και πιο ύπουλα σκηνοθετημένη ταινία σχόλιο για τον πόλεμο στην Ουκρανια, (στο σύμπαν του σκηνοθέτη ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ αλλά μόνο ραδιοφωνικές ειδήσεις) και η “θεραπεία” των ηρώων του είναι να πηγαίνουν κινηματογράφο όπου βλέπουν ταινίες όπως, το Blood Money (1983) του Robert Bresson, το Brief Encounter του David Lean (1945), το Contempt του Jean-Luc Godard (1963) το Tokstollen (1965), καθώς και το The Dead Don’t Die (2019) του Jim Jarmusch.
Υποκλίνεται με τρόπο μαγικά ρεαλιστικό όπως είναι το σύμπαν του σκηνοθέτη στην αλληλεγγύη και την ανέλπιστη γενναιοδωρία της εργατικής τάξης, καθώς η Ansa και η Holappa βοηθιούνται από τους συναδέλφους τους, τους γείτονες και τους ξένους σε όλη την πορεία τους.
Το “Fallen Leaves”, είναι μια ταινία που περιγράφει μια απλή αλλά πολύ βαθιά ιστορία αγάπης και μοναξιάς στον σύγχρονο κόσμο. Παρά την απελπισία που αρχικά περιβάλλει τους χαρακτήρες είναι ένα ελπιδοφόρο πορτρέτο αγάπης και φιλίας μπροστά στις αντιξοότητες και την αποξένωση, δείχνει πως δύο άνθρωποι μπορούν να επικοινωνήσουν, ακόμα κι αν προέρχονται από διαφορετικούς αξιακούς κώδικες, έχουν διαφορετικά προβλήματα και προτεραιότητες. Σε ένα κόσμο που δεν συγχωρεί, όπου επικρατεί η μοναξιά, όπου η δημιουργία και η χαρά είναι σπάνια.
Υπάρχει χαρά στο χρώμα, στη συντροφιά των ζώων, στην αγάπη που κερδίζεται δύσκολα. Ο Kaurismaki ανοίγει ξανά τα μάτια μας σε όλα αυτά τα πράγματα, μας υπενθυμίζει πράγματα που μερικές φορές ξεχνάμε…
