Τέσσερις λόγοι που οι μεταλλάξεις «σαρώνουν» τον κόσμο – Η σπαζοκεφαλιά με τα εμβόλια και η ανησυχία των Ελλήνων ειδικών

Έντονος είναι ο προβληματισμός των ειδικών αναφορικά με την πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας, καθώς οι μεταλλάξεις του ιού που έκαναν την εμφάνισή τους σε Μεγάλη Βρετανία, Νότια Αφρική και Βραζιλία σε συνδυασμό με τα «ορφανά» κρούσματα που εντοπίζονται έχουν ανατρέψει τα δεδομένα.

Εντοπίστηκε ακόμη ένα ορφανό κρούσματα μεταλλαγμένου κορωνοϊού

Χτες μάλιστα έγινε γνωστό πως εντοπίστηκε ακόμη κρούσμα του μεταλλαγμένου στελέχους του κοροναϊού στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αττική, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των μολύνσεων από την παραλλαγή του ιού στη χώρα μας σε 27.

Οι επιστήμονες είναι ανήσυχοι καθώς το νέο αυτό κρούσμα εντοπίστηκε στην κοινότητα και είναι «ορφανό» δηλαδή το άτομο δεν είχε ταξιδέψει στο εξωτερικό, ούτε προκύπτει επαφή του με επιβεβαιωμένο κρούσμα.

Το βρετανικό στέλεχος ίσως έχει αρχίσει να υπάρχει στην κοινότητα

Τα 3 «ορφανά» κρούσματα της μετάλλαξης της Μεγάλης Βρετανίας που έχουν βρεθεί στη χώρα μας προκαλούν προβληματισμό, σημείωσε σήμερα ο Γιώργος Σουρβίνος, καθηγητής Κλινικής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, μιλώντας στον ΘΕΜΑ 104,6.

Όπως επισήμανε, ο εντοπισμός τους ίσως αποτελεί ένδειξη ότι το εν λόγω στέλεχος έχει αρχίσει να κυκλοφορεί στην κοινότητα.

Ειδικότερα, αναφορικά με την μετάλλαξη της Μεγάλης Βρετανίας, ο καθηγητής ανέφερε τα εξής:

«Στη χώρα μας ανιχνεύτηκαν κάποια δείγματα την εποχή των γιορτών, και αυτό λόγω ταξιδιωτών από πτήσεις της Μεγάλης Βρετανίας κυρίως. Γνωρίζουμε ότι έχουμε 27 δείγματα στη χώρα μας, η πλειοψηφία των οποίων, τα 24, ήταν εύκολο να ταυτοποιηθούν γιατί βρέθηκαν μέσα στο αεροδρόμιο Ε. Βενιζέλος. Αυτό που προκαλεί προβληματισμό, είναι τα τρία ορφανά κρούσματα που δεν έχουν σχέση με ταξίδι. Είναι ένας δείκτης ότι υπάρχει ενδεχόμενο αυτό το στέλεχος ίσως να έχει αρχίσει να υπάρχει στην κοινότητα. Γι’ αυτόν τον σκοπό, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων ανέβασε το επίπεδο επικινδυνότητας σε πολύ υψηλό και έδωσε οδηγία στις ευρωπαϊκές χώρες να ετοιμαστούν και να έχουν ένα δίκτυο επιτήρησης, να ανιχνεύουν το γονιδίωμα των θετικών κρουσμάτων κοροναϊού στην κάθε χώρα ώστε να γνωρίζουμε τι στελέχη κυκλοφορούν και αν υπάρχει αυτή η μετάλλαξη και άλλες μεταλλάξεις, οι οποίες έχουν αρχίσει και εμφανίζονται».

Όπως επισήμανε ο καθηγητής, ανάμεσα στις μεταλλάξεις που είναι πιο γνωστές στο ευρύ κοινό, υπάρχουν και 79 οι οποίες είναι αμιγώς ελληνικές. Δεν έχουν περιγραφεί σε καμία άλλη χώρα του κόσμου, όμως δεν είχαν όμως κάποια επίπτωση όσον αφορά τη συμπεριφορά τους.

Έως αύριο τα αποτελέσματα για τα ύποπτα κρούσματα στην Κρήτη

Την ίδια ώρα η προσοχή των ελλήνων ειδικών τις τελευταίες ημέρες είναι στραμμένη στην Κρήτη μετά τον εντοπισμό του νέου στελέχους του κοροναϊού σε μια ηλικιωμένη γυναίκα στο Ηράκλειο, όπως έγινε γνωστό την Τρίτη.

Σύμφωνα με πληροφορίες του in.gr, τις τελευταίες ημέρες έχουν ανιχνευθεί 14 ύποπτα δείγματα για μετάλλαξη του ιού από το Ιολογικό Εργαστήριο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Τα δείγματα αυτά έχουν σταλεί στο ΙΙΒΕΑΑ της Αθήνας (Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών) και αναμένονται έως αύριο τα αποτελέσματα για το αν τελικά σχετίζονται με νέο στέλεχος του ιού.

Σε περίπτωση πάντως που επιβεβαιωθεί από τον ΙΙΒΕΑΑ η θετικότητα των δειγμάτων στο νέο στέλεχος του ιού, τότε δεν αποκλείεται να υπάρξει διασπορά της μετάλλαξης στην κοινότητα.

Την ίδια ώρα παρά το γεγονός πως οι μεταλλάξεις του ιού είναι παρά πολλές, τρεις από αυτές έχουν προκαλέσει πονοκέφαλο στους ειδικούς παγκοσμίως, καθώς τα αναπάντητα ερωτήματα παραμένουν αρκετά.

Τέσσερις σημαντικές ερωτοαπαντήσεις για τις μεταλλάξεις

1.Πόσο σοβαρές είναι οι μεταλλάξεις

Η παραλλαγή που εμφανίστηκε στη νοτιοανατολική Αγγλία τον Σεπτέμβριο, και  ονομάστηκε B.1.1.7, συνέβαλε στην αύξηση των κρουσμάτων τον Δεκέμβριο και «έστειλαν» το Ηνωμένο Βασίλειο σε νέο σκληρό lockdown.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων στις 21 Ιανουαρίου αύξησε τον κίνδυνο εξάπλωσης των νέων παραλλαγών στην Ευρωπαϊκή Ένωση από «υψηλό» σε «πολύ υψηλό».

Στις ΗΠΑ, αξιωματούχοι υγείας προειδοποίησαν ότι το στέλεχος θα μπορούσε να κυριαρχήσει εκεί το Μάρτιο.

Στη νότια Αφρική, τα νοσοκομεία αντιμετωπίζουν πίεση από την αναζωπύρωση που προκαλείται από μια άλλη παραλλαγή (της νοτιοαφρικάνικης)  501Y.V2.

Από την άλλη, οι Βραζιλιάνοι ερευνητές προειδοποιούν ότι η λεγόμενη παραλλαγή P.1 που εντοπίστηκε στο Μανάους της Βραζιλίας τον Δεκέμβριο ενδέχεται να έχει οδηγήσει σε αύξηση των κρουσμάτων.

Η παραλλαγή έχει βρεθεί στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα μεταξύ ταξιδιωτών από τη Βραζιλία.

Ερευνητές στο Ιατρικό Κέντρο Cedars-Sinai στο Λος Άντζελες λένε ότι έχει εμφανιστεί ένα νέο στέλεχος στην Καλιφόρνια, αν και λιγότερα είναι γνωστά μέχρι στιγμής.

2.Τι το προκαλεί αυτό;

Σύμφωνα με το Bloomberg οι προκαταρκτικές αναλύσεις δείχνουν ότι αυτές οι νέες παραλλάξεις είναι πιο πιθανό να εξαπλωθούν ταχύτερα μεταξύ των ανθρώπων από άλλα στελέχη SARS-CoV-2 που κυκλοφορούν.

Οι επιστήμονες της Νότιας Αφρικής έχουν βρει ότι το νέο στέλεχος εκεί μπορεί να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα πιο αποτελεσματικά και είναι περίπου 50% πιο μεταδοτικό από τις προηγούμενες εκδόσεις.

Η παραλλαγή στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει διαπιστωθεί ότι είναι 56% έως 70% πιο μεταδοτική.

Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε στις 22 Ιανουαρίου ότι κυβέρνηση αναθεώρησε την αρχική της άποψη ότι η παραλλαγή αυτή δεν ήταν πιο επικίνδυνη από τις άλλες.

Σύμφωνα με νέα στοιχεία μάλιστα η κυβέρνηση είπε ότι σε μέσο όρο 1.000 ανδρών ηλικίας 60 ετών που προσβλήθηκαν από τον ιό, οι 13-14 έχασαν τη ζωή τους.

3. Πόσο γρήγορα εξαπλώθηκαν τα στελέχη;

Ταχέως. Μέχρι στιγμής έχουν γίνει τα κυρίαρχα στελέχη σε πολλές χώρες, καθώς οι διακοπές των Χριστουγέννων βοήθησαν στην περαιτέρω εξάπλωσή τους.

Μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου, περιπτώσεις που προκλήθηκαν από την βρετανική παραλλαγή B.1.1.7 είχαν εντοπιστεί σε περίπου 50 χώρες ή περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, του Λιβάνου, των Κάτω Χωρών, της Σιγκαπούρης ,της Νότιας Κορέας αλλά και της Ελλάδας.

Ομοίως, η παραλλαγή 501Y.V2 που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στον κόλπο Nelson Mandela, στη Νότια Αφρική, στις αρχές Οκτωβρίου οδήγησε σε απότομη αύξηση των περιπτώσεων σε εννέα χώρες της Νότιας Αφρικής, καθώς και στις Σεϋχέλλες και τον Μαυρίκιο. Μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, το 501Y.V2 είχε εντοπιστεί σε 10 χώρες της Ευρώπης, με συστάδες περιπτώσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ και μια άλλη υπό έρευνα στη Γαλλία.

4.Είναι λοιπόν αποτελεσματικά τα εμβόλια;

Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής είναι ασαφή.

Ωστόσο η έρευνα από τη Νότια Αφρική και από το Πανεπιστήμιο Rockefeller στη Νέα Υόρκη βρήκε λόγο ανησυχίας:

Το Εθνικό Ινστιτούτο Μεταδοτικών Νοσημάτων της Νότιας Αφρικής μελέτησε δείγματα αίματος από 44 ασθενείς που είχαν προηγουμένως μολυνθεί με κοροναϊό για να ελέγξει αν τα αντισώματά τους θα καταπολεμούσαν τη νέα παραλλαγή εκεί.

Η μελέτη ήταν μικρή, αλλά, ανησυχητική καθώς, τα μισά από τα δείγματα που δοκιμάστηκαν έδειξαν ότι χάθηκε όλη η «δραστηριότητα εξουδετέρωσης» προς τον ιό, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτά τα άτομα ενδέχεται να μην προστατεύονται πλέον από το εμβόλιο.

Οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι οι εργαστηριακές μελέτες είναι ενδεικτικές, ενώ τόνισαν ότι δεν έχουν αποδείξεις εάν αυτό συμβαίνει στην κοινότητα ή εάν τα αντισώματα που δημιουργούνται από εμβόλιο θα είναι λιγότερο αποτελεσματικά έναντι του νέου στελέχους.

Τα πειράματα στο Πανεπιστήμιο Rockefeller δείχνουν ότι οι παραλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των B.1.1.7, 501Y.V2 και P.1, ενδέχεται να αναιρέσουν την ισχύ των εμβολίων Moderna Inc. και Pfizer-BioNTech, σύμφωνα με μελέτη που κυκλοφόρησε στις 19 Ιανουαρίου, η οποία δεν έχει αξιολογηθεί από άλλες επιστημονικές ομάδες.

Επιπλέον έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη προκειμένου να εκτιμήσουν τα δεδομένα θνησιμότητας των μεταλλάξεων, καθώς ακόμη δεν υπάρχει εντελώς ξεκάθαρη εικόνα.

Τα δεδομένα για τη θνησιμότητα της βρετανικής μετάλλαξης

Στη μετάλλαξη και τα στοιχεία περί αυξημένης θνητότητας αναφέρθηκε κι ο Γκίκας Μαγιορκίνης με ανάρτησή του στο Facebook.

«Σχετικά με τα στοιχεία αυξημένης θνητότητας του βρετανικού στελέχους. Υπάρχει μία σειρά προκαταρτικών μελετών στο Ην. Βασίλειο που δείχνει μέτρια αύξηση της πιθανότητας θανάτου (κατά περίπου 30%) για άτομα που είχαν έλλειψη του γονίδιου S στην PCR (συμβατή με το μεταλλαγμένο στέλεχος) σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν αυτή την έλλειψη».

«Τα δεδομένα όπως αναγνωρίζουν και οι ερευνητές ωστόσο έχουνε πάρα πολλές ελλείψεις και συνεπώς είναι εξαιρετικά δύσκολο να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι απαιτούνται μεγάλες μελέτες με σωστό σχεδιασμό για να δοθούν με σιγουριά απαντήσεις σε τόσο σημαντικά ερωτήματα» συμπληρώνει.