Η Αθλέτικ Μπιλμπάο ξέρει πώς να κερδίζει και εντός και εκτός γηπέδων
Το απόγευμα της Δευτέρας 18 Νοεμβρίου η «καρδιά» της Αθλέτικ χτυπούσε στο χώρο εκδηλώσεων ΒΒΚ Hall στο κέντρο του Μπιλμπάο.
Εκείνη την εβδομάδα τα πρωταθλήματα είχαν σταματήσει λόγω των εθνικών αλλά και χωρίς αυτή τη διακοπή ένα μέρος της προσοχής του συλλόγου θα μεταφερόταν για λίγο από το Σαν Μαμές σε μια αίθουσα κινηματογράφου. Ο λόγος; Το «Thinking Football Film Festival».
Από το 2013 και έπειτα η Αθλέτικ διοργανώνει κάθε χρόνο ένα φεστιβάλ που συνδυάζει το ποδόσφαιρο με τον κινηματογράφο. Σε αυτό ο σύλλογος προβάλλει για περίπου μια εβδομάδα ταινίες και ντοκιμαντέρ που είτε είναι καθαρά ποδοσφαιρικές, είτε ασχολούνται με κοινωνικά θέματα που με κάποιο τρόπο συνδέονται και με το ποδόσφαιρο. Η είσοδος είναι ελεύθερη και μετά το τέλος κάθε προβολής ακολουθεί συζήτηση για την ίδια την ταινία αλλά και για το θέμα που αυτή καταπιάστηκε. Στην κουβέντα πολλές φορές συμμετέχουν μέλη της ομάδας αλλά και εκλεκτοί καλεσμένοι που σχετίζονται με την εκάστοτε ταινία. Η λίστα των καλεσμένων που έχουν παρευρεθεί στο παρελθόν στο φεστιβάλ είναι τεράστια και εκτείνεται από ποδοσφαιρικούς θρύλους και παλαίμαχους από διάφορες χώρες (ανάμεσα τους ήταν μια χρονιά και ο δικός μας Γιώργος Σαμαράς) μέχρι σεναριογράφους, σκηνοθέτες ή ηθοποιούς που επισκέπτονται το Μπιλμπάο και αναλύουν μαζί με τους θεατές το έργο τους.
Στο φετινό φεστιβάλ, που στην αφίσα του είχε τη γνώριμη φιγούρα του Σώκρατες με υψωμένη τη γροθιά, προβλήθηκαν δώδεκα ταινίες σε διάστημα έξι ημερών. Μια από αυτές ήταν το γνωστό «Looking for Eric» του Κεν Λόουτς που έχει ως πρωταγωνιστή τον Ερίκ Καντονά. Στο πρόγραμμα υπήρχε επιπλέον ένα ντοκιμαντέρ για τα αδέρφια Γουίλιαμς και τα όσα πέρασαν οι γονείς τους μέχρι να φτάσουν στην ασφάλεια της Χώρας των Βάσκων, κάποια ντοκιμαντέρ για την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου γυναικών, ένα για το πώς επιβιώνει η μπάλα σε δύσκολες περιοχές όπως η Γροιλανδία και ένα για τις χρυσές (και ταυτόχρονα μαύρες) μέρες του ποδοσφαίρου της Κολομβίας στα 90s. Εξαιτίας του τελευταίου στο Μπιλμπάο φιλοξενήθηκε εκείνες τις μέρες ο Φρανσίσκο Ματουράνα, ο προπονητής που οδήγησε την Κολομβία στο Μουντιάλ του 1990 και στην κατάκτηση του Κόπα Αμέρικα το 2001.
Με το πέρασμα των χρόνων το φεστιβάλ έχει εδραιωθεί στο ετήσιο πρόγραμμα του συλλόγου, έχει κερδίσει εύσημα από ανθρώπους και των δυο χώρων με τους οποίους ασχολείται και θεωρείται σήμερα ένα από τα καλύτερα του είδους παγκοσμίως. Ο κόσμος της Αθλέτικ το έχει αγκαλιάσει και η επιτυχία του είναι τόσο μεγάλη που οι ιθύνοντες δεν το διέκοψαν ούτε την περίοδο της πανδημίας.
Αυτή δεν είναι η μόνη προσπάθεια του συλλόγου να επεκταθεί σε χώρους που συνήθως δεν συναντάς ποδοσφαιρικές ομάδες. Εκτός από το παραδοσιακό πλέον ραντεβού με τον κινηματογράφο η Αθλέτικ έχει και μια ετήσια σύμπραξη με τη λογοτεχνία. Το λογοτεχνικό της φεστιβάλ διεξάγεται από το 2010 και έχει τον τίτλο «Letras y Fútbol» (Γράμματα και ποδόσφαιρο). Αποτελείται από μια σειρά ομιλιών και συναντήσεων μεταξύ εκπροσώπων του πολιτιστικού κόσμου, μελών του συλλόγου (με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον αρχηγό Όσκαρ ντε Μάρκος που παλιότερα παρουσίασε εκεί και το βιβλίο του) και απλών φιλάθλων ή πολιτών που κουβεντιάζουν για διάφορα θέματα. Στο επίκεντρο συνήθως βρίσκεται η παρουσία του ποδοσφαίρου στον κόσμο της τέχνης και, ειδικότερα, σε αυτόν της λογοτεχνίας. Συγγραφείς, ποιητές, δημοσιογράφοι, μουσικοί, σκιτσογράφοι και άλλοι επισκέπτονται το Μπιλμπάο και συζητούν για τη ζωή και το ποδόσφαιρο από την οπτική γωνία των δικών τους έργων. Ανάμεσα στα ονόματα παλιότερων ομιλητών και καλεσμένων εντοπίζουμε αυτά του Εδουάρδο Γκαλεάνο, του Φίλιπ Κερ και του Χόρχε Βαλντάνο.
Η λίστα δεν τελειώνει εδώ. Μόνο τις τελευταίες εβδομάδες στο Μπιλμπάο έγιναν δυο ακόμα γεγονότα που δεν σχετίζονται άμεσα με τους έντεκα παίκτες που τρέχουν σε κάθε αγώνα στο χορτάρι. Στα τέλη Νοεμβρίου έλαβε χώρα το «BertsoDerbia», ένα έθιμο που θα ακουστεί τελείως σουρεάλ σε κάθε Έλληνα οπαδό (και όχι μόνο). Πριν από κάθε ντέρμπι Αθλέτικ-Ρεάλ Σοσιεδάδ επιλεγμένοι φίλαθλοι των δυο ομάδων βρίσκονται σε ένα χώρο και δίνουν μια διαφορετική «μάχη»: Μια μάχη αυτοσχέδιων ποιημάτων! Ακούγεται εξωπραγματικό αλλά δεν το βγάλαμε από το μυαλό μας. Η ποιητική αυτή κόντρα στηρίζεται από τα ιδρύματα των δυο ομάδων, έχει κάθε φορά κάποιον τρίτο ως συντονιστή-διαιτητή και σε αρκετές περιπτώσεις ο σύλλογος καλεί μαθητές από σχολεία για να την παρακολουθήσουν! Στόχος είναι να στηριχθεί η βασκική κουλτούρα, να προωθηθεί η σωστή χρήση της γλώσσας γενικότερα και όλα αυτά να γίνουν σε ένα σωστό πλαίσιο ανταγωνισμού μεταξύ οπαδών δυο διαφορετικών ομάδων που σε λίγη ώρα θα κοντραριστούν και στο γήπεδο.
Μια άλλη ενέργεια που έχει αποκτήσει εθιμικό χαρακτήρα είναι η βράβευση μιας παγκόσμιας ποδοσφαιρικής σημαίας. Κάθε χρόνο σε κάποιο εντός έδρας παιχνίδι της η Αθλέτικ καλεί κάποιον ποδοσφαιριστή που πέρασε όλη του την καριέρα σε μια ομάδα και τον βραβεύει για την αφοσίωση του αυτή. Σε μια εποχή που η συχνή αλλαγή ομάδων έχει γίνει ο απόλυτος κανόνας, οι Βάσκοι προσπαθούν να αναδείξουν και να τιμήσουν την ομορφιά πίσω από την ιδέα της ποδοσφαιρικής σημαίας, ακόμα κι αν αυτή δεν έχει καμία απολύτως σύνδεση με την ομάδα τους. Λίγο πριν τη σέντρα του αγώνα με τη Ρεάλ το Σαν Μαμές αποθέωσε φέτος τον Τζουζέπε Μπέργκομι αλλά και την Μαρία Γκστότνερ (που έπαιξε όλη της την καριέρα σε μια ομάδα στην Αυστρία), όπως είχε κάνει παλιότερα με τους Μαλντίνι, Πουγιόλ, Λε Τισιέ και άλλους.
Όπως είχε δηλώσει πριν από λίγα χρόνια ο σκηνοθέτης του «89», ενός ντοκιμαντέρ για την κατάκτηση του πρωταθλήματος από την Άρσεναλ εκείνη τη χρονιά, “η σχέση μεταξύ αυτού του συλλόγου και του πολιτισμού είναι μοναδική. Είναι ένα σημαντικό μάθημα για τους συλλόγους σε όλο τον κόσμο. Αν σχεδιάζατε έναν ποδοσφαιρικό σύλλογο, το μοντέλο της Αθλέτικ είναι ένα φανταστικό μοντέλο”. Ένας άλλος παλιότερος καλεσμένος του φεστιβάλ, ο Αμερικάνος προπονητής Μπομπ Μπράντλεϊ, είχε συνοψίσει την εμπειρία με μια πολύ πετυχημένη πρόταση: “Στην Αθλέτικ δεν σκέφτονται μόνο το πώς θα κερδίσουν αγώνες”.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν τους νοιάζει τόσο το να κερδίζουν αγώνες. Φέτος ειδικά αυτό το κάνουν με αξιοπρόσεκτη επιτυχία. Μέσα στον τελευταίο μήνα το φεστιβάλ, η ποιητική κόντρα και ο Μπέργκομι δεν ήταν τα μόνα που είχαν… σουξέ στον πλανήτη Αθλέτικ. Στο διάστημα αυτό η ομάδα του Ερνέστο Βαλβέρδε μετράει έξι νίκες σε ισάριθμα παιχνίδια σε Ισπανία και Ευρώπη. Και δεν μιλάμε για παιχνίδια της πλάκας. Ανάμεσα τους ήταν ένα ματς με τη Ρεάλ, ένα βάσκικο ντέρμπι με τη Ρεάλ Σοσιεδάδ, ένα παιχνίδι με την φορμαρισμένη Βιγιαρεάλ και μια πολύ δύσκολη έξοδος στην Τουρκία και στην έδρα της Φενέρ.
Αυτές οι νίκες είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Αν κοιτάξει κάποιος λίγο πιο πίσω στο χρόνο θα διαπιστώσει ότι οι Βάσκοι βρίσκονται εδώ και καιρό σε τρομερή κατάσταση. Για την ακρίβεια, αν παραβλέψουμε τις πρώτες αναγνωριστικές εβδομάδες της σεζόν, όταν και ηττήθηκαν από τη Μπαρτσελόνα και την Ατλέτικο (και τις δυο φορές με γκολ στο φινάλε), τους τελευταίους 3,5 μήνες έχουν χάσει ένα μόνο παιχνίδι σε όλες τις διοργανώσεις! Αυτό στην έδρα της Ζιρόνα στις αρχές Οκτώβρη. Πώς το έχασαν; Με γκολ-πέναλτι στο 99′ και αφού προηγουμένως οι ίδιοι είχαν αστοχήσει σε τρία (τρία!) πέναλτι. Με απλά λόγια, για να φύγουν ηττημένοι από ένα γήπεδο οι παίκτες του Βαλβέρδε αυτό το φθινόπωρο έπρεπε να στραβώσουν τα πάντα με τόσο ακραίο τρόπο που μέχρι και ο Μέρφι θα έκρινε ως υπερβολικό. Στα υπόλοιπα 18 παιχνίδια από τις αρχές Σεπτέμβρη και έπειτα, ο απολογισμός λέει 14 νίκες και 4 ισοπαλίες.
Χάρη σε αυτές και χωρίς να το πάρουν χαμπάρι αρκετοί η Αθλέτικ βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην κορυφή της βαθμολογίας του Γιουρόπα Λιγκ, μαζί με τη Λάτσιο, και έξι βαθμούς μακριά από την κορυφή στο ισπανικό πρωτάθλημα. Για μια ομάδα που είχε να παίξει στην Ευρώπη από το 2018 η έως τώρα πορεία και το γεγονός ότι έγινε η πρώτη από τις 36 που εξασφάλισε την πρόκριση της στα νοκ άουτ αποτελεί κατόρθωμα, ανεξαρτήτως του πώς θα εξελιχθεί η σεζόν στη συνέχεια.
Η γενναία απόφαση του Νίκο Γουίλιαμς να παραμείνει στο Μπιλμπάο, αγνοώντας τις σειρήνες από διάφορες άλλες ομάδες μετά τα κατορθώματα του το καλοκαίρι στο Euro, έχει δώσει στον Βαλβέρδε τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί για άλλη μια χρονιά τη συνεργασία των αδερφών με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οι δυο τους έχουν συνεισφέρει 10 γκολ και 9 ασίστ έως τώρα και αυτό σε συνδυασμό με τις εξαιρετικές εμφανίσεις της αμυντικής γραμμής και τα γκολ που έχει βρει ο «κρυφός σκόρερ» Οϊάν Σανσέτ έχουν επιτρέψει στους οπαδούς να ονειρεύονται ότι μπορεί του χρόνου να επιστρέψουν στο Τσάμπιονς Λιγκ μετά από μια δεκαετία. Πριν από αυτό όμως υπάρχει ένα πιο κοντινό, από αρκετές απόψεις, όνειρο. Ο φετινός τελικός του Γιουρόπα Λιγκ είναι προγραμματισμένος να διεξαχθεί στο Σαν Μαμές.
Ο πάντα ψύχραιμος και ρεαλιστής Βαλβέρδε βέβαια αποφεύγει τις μεγάλες δηλώσεις, εστιάζει την προσοχή όλων μόνο στο επόμενο παιχνίδι και απολαμβάνει αυτό που ζει φέτος, ειδικά μετά την περσινή κατάκτηση του κυπέλλου που ήταν το πρώτο για τον σύλλογο μετά από σαράντα χρόνια. Πριν λίγες μέρες έγινε γνωστό ότι μέσα στον Δεκέμβριο θα βραβευτεί από το δημοτικό συμβούλιο του Μπιλμπάο «επειδή έκανε την ερυθρόλευκη καρδιά μας να βρυχάται ξανά και ξύπνησε στις νέες γενιές της πόλης την αξία του αθλητικού ανταγωνισμού».
Η Αθλέτικ βρίσκεται αναμφίβολα σε πολύ καλό φεγγάρι σε όλα τα επίπεδα, και αγωνιστικά και κοινωνικά και πολιτισμικά, και αυτό σίγουρα κάνει ευτυχισμένο έναν άνθρωπο που εκτός από προπονητής είναι επίσης ερασιτέχνης φωτογράφος, μουσικός και άνθρωπος που ψάχνεται και σε άλλους δημιουργικούς τομείς. Όταν είχε επιστρέψει για πρώτη φορά στον πάγκο των Βάσκων το 2013 είχε πει χαριτολογώντας κατά την παρουσίαση του: “Τα σίκουελ δεν είναι ποτέ καλά. Εκτός βέβαια από τον Νονό Νο2”. Τα δικά του σίκουελ πάντως αποδείχτηκαν πολύ επιτυχημένα.
